Niedzielny obiad na Śląsku
Charakterystyczny dla tego regionu jest tradycyjny niedzielny obiad. Od najdawniejszych lat jest najważniejszym posiłkiem w całym tygodniu. Składa się z dwóch dań. Pierwsze danie to rosół, do którego tradycyjnie dodawało się makaron własnej roboty. Jednak obecnie bardzo rzadko się go robi.
Drugie danie składa się z: rolady, klusek śląskich i modrej kapusty. Obecnie zamiast rolady podawany jest także pieczony kurczak.
W tygodniu jada się zupy, w tym krupnik, grochówkę, kapuśniak, ogórkową, zupę pomidorową i fasolową, a także żur. Często spożywane są także krupnioki oraz żymloki. W kuchni śląskiej jest wiele tanich potraw mącznych takich jak kluski, buchty czy naleśniki. Kiedyś chętnie podawano królika, zarówno w postaci pasztetu, jak i pieczeni, gulaszu. Śląskie gospodynie umiały także wykorzystywać królicze podroby – nerki, serca, płucka, które przyrządzały na wiele sposobów.
Zobacz także: Jak wygląda tradycyjne śląskie śniadanie?
Mięsa w kuchni śląskiej
Z mięs najchętniej spożywa się w tym regionie wieprzowinę. Mięsa jada się głównie smażone. Podaje się je z ziemniakami, kopytkami, kaszą oraz sałatką – najczęściej kapustą, sałatą i mizerią. Jada się kiszoną kapustę i ogórki. Sosy podprawia się śmietaną i mąką.
Grzyby w śląskiej kuchni
W kulinariach śląskich używa się grzybów leśnych i pieczarek. Stanowią dodatek do sosów, zup a także marynuje się je, piecze i smaży. Jada się także kapustę z grzybami.
Ryby na Śląsku
Z ryb najczęściej podaje się karpia smażonego lub gotowanego, polanego masłem lub moczką albo w sosie ziołowym...
Przyprawy
Wśród przypraw głównie stosuje się sól, pieprz, ziele angielskie, liść laurowy, musztardę, cynamon i goździki.
Wigilia po śląsku
Tradycja kuchni śląskiej przejawia się również na wigilijnym stole. Jada się smażonego karpia podawanego z ziemniakami oraz kapustą z grzybami lub grochem. Tradycyjną zupą świąteczną jest siemieniotka, chociaż coraz częściej jada się również zupę grzybową oraz barszcz. Na świątecznym stole nie może zabraknąć makówek oraz moczki.
Tradycyjne ciasto to kołocz drożdżowy. Robione na Śląsku torty przekłada się masą kremową.
Tradycyjne śląskie potrawy
- Ajntopf
Gęsta, kaloryczna zupa warzywna z włoszczyzny z dodatkiem kapusty, ziemniakami i kalarepą, podprawiana śmietaną.
- Żur
Zupa powstała na kwasie żytnim z dodatkiem ziemniaków.
- Krupnioki i żymloki
Są to pewne batony podrobowe z dodatkiem krwi. Wywodzą się z tradycji świniobicia, gdzie prócz mięsa wykorzystywano inne podroby. Krupnioki od żymloków różnią się tym, że znajduje się w nich kasza gryczana, natomiast w żymlokach bułka.
- Siemieniotka
Zupa powstała z utłuczonych nasion konopi.
- Makówki
Deser przygotowywany z mielonego maku, bułki lub sucharków, bakalii, zalewany gotowanym mlekiem.
- Moczka
Deser przygotowywany z świątecznego piernika, suszonych owoców (śliwek, moreli, jabłek, gruszek), bakalii oraz ciemnego piwa.
- Rolada
Mięso wołowe zwijane. W środku znajduje się musztarda, boczek oraz ogórek konserwowy.
- Modra kapusta
Gotowana czerwona kapusta z boczkiem, cebulą, octem i cukrem.
- Wodzionka
Zupa z pokrojonego w kostkę chleba, z czosnkiem i dodatkiem masła. Najczęściej jadana na śniadanie.
- Kluski śląskie
Są to tzw. białe kluski które przyrządza się z ugotowanych ziemniaków z dodatkiem mąki i jajek. Robi się także tzw. czarne kluski które przyrządza się z surowych tartych ziemniaków oraz gotowanych.
- Kołocz śląski
Jest to placek drożdżowy z makiem, serem, kruszonką, lub owocami. Jadany najczęściej w niedzielę oraz podczas uroczystości. Kołocz ma swoją tradycję związaną z weselami, roznosi się go znajomym, którzy nie biorą udziału w przyjęciu weselnym.
Zobacz także: Kuchnia wielkopolska
