Kraszanki i pisanki to, obok baranka, króliczka i kurczaczka, najbardziej charakterystyczny symbol wielkanocny. Jajko oznacza nowe życie, świeżość, narodziny, jest symbolem odrodzenia. Zdobione na różne sposoby są nieodłącznym towarzyszem wielkanocnych stołów i stroików. Poza tym to nie tylko tradycja, ale także świetna zabawa.
Spis treści:
Czym są kraszanki
Jedną z technik zdobienia jajek jest robienie kraszanek. To najprostsza metoda - kraszanką nazywamy jajka malowane na jeden kolor. Nazwa pochodzi od kraszenia, czyli farbowania bez żadnego wzoru na jeden wybrany kolor. Odpowiednią barwę skorupki uzyskać można na różne sposoby. Tradycyjnie już od wielu lat barwiono je za pomocą naturalnych składników roślinnych, które dawały określony kolor.
Kraszanki można wykonać, używając:
- łupiny cebuli - brązowy,
- kwiat nagietka - złoty, żółty,
- młode pędy żyta - zielony,
- kora dębu - czarny,
- sok z buraków - różowy.
Oczywiście wybrany kolor jajka można osiągnąć także używając gotowych barwników dostępnych w sklepach. Ugotowane jaja wystarczy zanurzyć w gorącej wodzie z farbką i kraszanki gotowe. Nie posiadają żadnych wzorów, są po prostu w jednym kolorze.
Tak barwione jajka najczęściej są ozdobą koszyczków wielkanocnych oraz świątecznego stołu. Dzięki dostępności gotowych proszków do malowania, kraszanki wykonuje się szybko i łatwo. Warto używać do tego białych jajek, ponieważ lepiej chłoną jasne kolory.
Jednobarwne jajka, na których wydrapuje się wzory, zwane są drapankami. Przygotowanie jest takie samo, natomiast po uzyskaniu koloru, za pomocą cienkiego i ostrego narzędzia, rysuje się wybrany wzorek.
fot. Kraszanki wielkanocne/Adobe Stock, Nelly Kovalchuk
Czym są pisanki
Ludzie zwykli nazywać mianem pisanek wszystkie kolorowe jajka, wydmuszki, etc., powstające poprzez udekorowanie skorupki. W tradycji staropolskiej jednak określenie to dotyczy jedynie jaj barwionych na różne kolory, po wcześniejszym narysowaniu wzorów woskiem.
Pisankę pokrywa się woskiem, tworząc wybrany wzór, a następnie gotuje w wodzie z wybranym barwnikiem. Wosk przetopi się, a skorupka pod nim zostanie niezabarwiona, dzięki czemu możliwe będzie uzyskanie spektakularnych wzorów.
Znane są również inne techniki, np. wydrapywanie lub naklejanie wzorów, ręczne malowanie za pomocą farb lub kredek świecowych. Najbardziej oryginalne są te szydełkowanie, zdobione koralikami lub kawałkami papieru.
fot. Pisanki wielkanocne/Adobe Stock, elisabeth3
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 02.04.2020
Czytaj także:
Proste, tanie i szybkie potrawy wielkanocne
Jak zrobić palmę wielkanocną
